نامزدی ژنرال ساراث فونسکا، قهرمان جنگ داخلی و چهره محبوب این روزهای کشور جزیره‌ای سریلانکا، ممکن است موجب جذب آرای مهم رأی‌دهندگان بودایی سینهالی شود. زمان انتخابات ریاست‌جمهوری سریلانکا در واقع می‌بایست نوامبر سال 2011 باشد، اما پرزیدنت راجا پاسکا تصمیم گرفته است انتخابات پیش از موعد را در ماه ژانویه برگزار کند تا بتواند از حمایت عمومی که در حال حاضر از آن برخوردار است، سود جوید.
شکست جدایی‌طلبان تامیل در ماه مه گذشته (اردیبهشت) از ارتش سریلانکا، به 3 دهه جنگ داخلی پایان داده و موجب افزایش احساس خود برتر‌انگاری بودایی‌های سینهالی – که اکثریت جمعیت سریلانکا را تشکیل می‌دهند – و نیز محبوبیت پرزیدنت راجا پاسکا شده است.
اتحاد آزادی مردم که در حال حاضر حکومت سریلانکا، این کشور جزیره‌ای واقع در
جنوب شرقی شبه قاره هند را در دست دارد، با بهره‌گیری از پیروزی نظامی بر جدایی طلبان اقلیت تامیل، به پیروزی‌های پیاپی در انتخابات شوراهای استانی و دیگر انتخابات محلی طی سال گذشته دست یافته است. اینک پرزیدنت راجا پاسکا امیدوار است پیش از آنکه نارضایتی عمومی از اوضاع اقتصادی افزایش یابد، از محبوبیت فعلی خود نهایت بهره را ببرد و در انتخابات پیش از موعد به پیروزی دست یابد.
از هنگامی که جنگ ویرانگر داخلی به پایان رسیده، متحدان رئیس‌جمهوری فعالیت‌هایی را با هدف معرفی راجا پاسکا به‌عنوان ناجی سریلانکا آغاز کرده‌اند. اینک چهره راجا پاسکا به‌صورت یک قدیس بودایی روی بیلبورد‌های تبلیغاتی در سراسر سریلانکا مشاهده می‌شود. چهره‌های متنفذ بودایی نیز در این روند مقدس‌نمایی راجا پاسکا شرکت کرده، عناوین اغراق‌آمیز بسیاری را مانند فرمانروای باشکوه سینهالی، قهرمان سلحشور سریلانکا و امپراتور سرزمین غرورآفرین بودایی‌ها را به وی نسبت می‌دهند.
بلافاصله پس از شکست ببر‌های تامیل در جنگ داخلی، طرفداران راجا پاسکا تلاش کردند تا او رئیس‌جمهوری مادام‌العمر کشور شود. این تلاش با اقبال عمومی مواجه نشد. هرچند این موضوع مانع از گسترش کیش شخصیت پیرامون رئیس‌جمهوری نشده است و وزرای دولت نیز در تملق و ستایش از آینده نگری، استقامت و شجاعت وی گوی سبقت را از یکدیگر می‌ربایند.
تلاش پرزیدنت راجا پاسکا برای کسب اعتبار و پیروزی انحصاری در انتخابات موجب بروز نارضایتی در نیروهای مسلح شده و شکاف عمیق لایه‌های قدرت را در این کشور عمیق‌تر از پیش کرده است. روابط میان پرزیدنت راجا پاسکا و ژنرال فونسکا، قهرمان جنگ از تنها چند هفته پس از شکست جدایی‌طلبان به‌طور واضحی رو به وخامت گراییده است. فونسکا سهم بزرگی در این پیروزی داشته و حملات نظامی بسیار مهمی را در این زمینه هدایت و فرماندهی کرده است.
وی از دسامبر سال 2005 تا ژوئیه امسال فرمانده ارتش سریلانکا بود و طراحی مراحل نهایی حمله به جدایی‌طلبان را نیز بر عهده داشت که منجر به شکست ببر‌های تامیل شد اما دولت راجا پاسکا کوشیده است تا نقش او را کم اهمیت جلوه دهد. مروین سیلوا، وزیر کار اخیرا در یک راهپیمایی عمومی گفت: این رئیس‌جمهوری و برادرش (گوتا بهایا راجا پاسکا، وزیر دفاع دولت) بودند که نظامیان را به سوی پیروزی بر جدایی طلبان سوق دادند. وی از فونسکا و دیگر امرای ارتش خواست به خاطر این موفقیت به‌دنبال سهم خواهی و کسب اعتبار شخصی نباشند.
بنا بود ژنرال فونسکا ماه دسامبر به‌عنوان فرمانده کل ارتش بازنشسته شود اما او در ماه ژوئیه به‌عنوان رئیس ستاد نیروهای دفاعی ارتش که مقامی تشریفاتی و فاقد قدرت اجرایی است، منصوب شد. اخیرا نیز به وی وزارت ورزش پیشنهاد شد که از پذیرش آن سرباز زد.
اظهارات ماه‌های اخیر ژنرال فونسکا، طرفداران رئیس‌جمهوری را نگران وارد شدن وی به رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری کرده است.
اخیرا 12 حزب سیاسی در سریلانکا، ائتلافی را تحت عنوان جبهه متحد ملی با هدف مبارزه با رژیم خانوادگی فاسد و خودکامه راجا پاسکا ایجاد کرده‌اند. این ائتلاف مخالف دولت معتقد است که اعتبار فونسکا به‌عنوان یک قهرمان جنگ، بخش قابل توجهی از آرای بودایی‌های سینهالی را جذب خواهد کرد و به وی جایگاه محکمی خواهد داد تا بتواند پرزیدنت راجا پاسکا را در انتخابات شکست دهد. فونسکا چند هفته پیش با بیان اینکه قصد تغییر منصب خود را دارد، اظهار داشت: قرار نیست ژنرال‌های یونیفرم پوش برای همیشه در ارتش بمانند.
حتی پیش از اشاره‌های رسمی ژنرال فونسکا درباره نقش جدیدش در تعاملات قدرت، اردوگاه پرزیدنت راجا پاسکا موج انتقادی جدیدی را علیه او به راه انداخته است و حمایت چهره‌های متنفذ بودایی از حزب حاکم نتیجه خود را اینک نشان می‌دهد. جنبش ملی میهن پرستی، جبهه میهن پرستی بیکخو، بنیاد جانا وی جانا، بنیاد جایا گراهانالانکا و تعداد قابل توجهی از دیرهای بوداییان چند هفته پیش از فونسکا خواستند تا در انتخابات شرکت نکند و هشدار دادند که درصورت بی‌توجهی او به خواسته‌هایشان، علیه وی وارد عمل خواهند شد و تهدید کردند که اجتماعات و اعتراضات گسترده‌ای را علیه ژنرال فونسکا سازمان خواهند داد.
این تهدید‌ها از شرایطی خبر می‌دهد که درصورت انتخاب یک ژنرال سابق ارتش به ریاست‌جمهوری سریلانکا به‌وجود خواهد آمد. سوسیل پرما جایانتا، وزیر آموزش و پرورش نیز به تازگی به اغتشاش عمومی در پاکستان پس از به قدرت رسیدن ژنرال ضیا الحق در کودتای سال 1977 در پاکستان اشاره کرده و گفته است که اگرچه ژنرال ضیا الحق در سانحه سقوط هواپیما در سال 1988 کشته شد، گرایش [عمومی] به ایجاد بی‌ثباتی تا امروز در این کشور ادامه یافته است.
راجا پاسکا و فونسکا هیچ کدام مورد اعتماد اقلیت تامیل جزیره نیستند و این موضوع چندان جای تعجب ندارد، چرا که آنها هر دو به خشونتی که تحت عنوان مبارزه با ببر‌های جدایی‌طلب تامیل به اقلیت تامیل تبار جزیره تحمیل شد، دامن زده‌اند. حتی برخی تامیل تبار‌ها در سریلانکا و خارج از این کشور انتظار دارند که روزی شاهد محاکمه فونسکا، راجا پاسکا و نیز گوتابهایا، برادر رئیس‌جمهوری، به جرم ارتکاب جرائم جنگی باشند.
چند هفته پیش هنگامی که فونسکا طی سفری شخصی در آمریکا بود، گفته شد که وزارت امنیت کشوری ایالات متحده به خاطر آنچه نقض حقوق بشر در مراحل پایانی جنگ داخلی سریلانکا عنوان شده، قصد بازپرسی را از او داشته است. حامیان پرزیدنت راجا پاسکا از این بیمناک بودند که احتمال داشت ژنرال فونسکا شواهدی را علیه گوتابهایا، برادر رئیس‌جمهوری که شهروند آمریکاست، در اختیار مقامات امنیتی ایالات متحده بگذارد.
در واقع راجا پاسکا، رئیس‌جمهوری سریلانکا و ژنرال فونسکا، عالی‌مقام‌ترین مقام نظامی این کشور، هر دو خاستگاه مشترکی دارند. آنها هر دو از بودایی‌های تندروی سینهالی هستند که بر این باورند تامیل‌ها اقلیتی هستند که باید جایگاه خود را در جامعه سریلانکا بشناسند.
فونسکا در مصاحبه با روزنامه کانادایی دیلی در سپتامبر سال 2008 گفته بود که قویا معتقد است سریلانکا به بوداییان سینهالی تعلق دارد، البته اقلیت‌هایی نیز وجود دارند که با آنها مانند مردم ما رفتار می‌شود. آنها می‌توانند در این کشور در کنار ما زندگی کنند اما نباید با توجه به موقعیت خود به‌عنوان یک گروه اقلیت، هر کار نامربوطی را انجام دهند.پرزیدنت راجا پاسکا نیز در برخورد با تامیل تبار‌ها احساسات مشابهی از خود نشان داده است. طی ماه‌هایی که از شکست ببر‌های تامیل می‌گذرد، دولت او اقدامات اندکی را برای آشتی با تامیل‌ها انجام داده است.موضوعاتی وجود دارد که ژنرال فونسکا باید پیش از ورود جدی به عرصه انتخابات تکلیف خود را در قبال آنها روشن کند. لغو اختیارات اجرایی رئیس‌جمهوری پیشنهاد مهمی است که حامیان خاص خود را دارد. اما گفته می‌شود که فونسکا قویا با این پیشنهاد مخالف است.
پس از آن، موضوع احزاب تامیل مطرح است. آیا آنها فونسکا را به‌عنوان رئیس‌جمهوری احتمالی کشور خواهند پذیرفت؟مخالفان ورود ژنرال فونسکا به عرصه سیاست می‌گویند که این اقدام او، موجب سیاسی شدن ارتش خواهد شد و دمکراسی سریلانکا را تضعیف خواهد کرد. آنها می‌گویند که فونسکا در مقام رئیس‌جمهوری بر دمکراسی کشور خط قرمز خواهد کشید. هرچند دمکراسی در سریلانکا از مدت‌ها پیش در حال افول و ضعیف شدن بوده است و این ژنرال‌ها نیستند که دمکراسی را محدود کرده‌اند. دمکراسی سریلانکا بیش از هر کسی توسط دولت‌های منتخب تضعیف شده و در این میان دولت راجا پاسکا بیشترین سهم را داشته است.
آسیا تایمز- 13 نوامبر 2009
